یکی از بخشهای مهم در سیستم مالی شخصی، میزان درآمدی است که به دست میآوریم. درآمد هر فرد تا حدود زیادی به عواملی مانند سن، وضعیت تأهل، تحصیلات، محل زندگی و انتخاب شغل بستگی دارد. رسیدن به درآمدهای بالا، کار آسانی نیست، اما میتوان آن را انجام داد! اگر فداکاری لازم، تعهد به سختکوشی و مجموعهای از برنامههای مالی منسجم و منطقی داشته باشید، درآمد بالایی خواهید داشت.
عوامل مؤثر بر درآمد
درآمد افراد تحتتأثیر مجموعهای از عوامل به هم مرتبط است که برآیند آنها میزان درآمد را تعیین میکند. این عوامل در طول دوره عمر هر فرد تغییر میکنند و عبارتاند از:
۱-شغل
شغل نهتنها بر میزان درآمد؛ بلکه بر سبک زندگی، ساعات کاری، محل زندگی، میزان استرس و… تأثیر میگذارد. شغلی که انتخاب میکنید ارتباط نزدیکی با سطح تحصیلات و مهارتها، علایق، سبک زندگی و ارزشهای شخصیتان دارد. تصمیمگیری در مورد اینکه چه حوزههایی در آینده بهترین فرصتها را برایتان فراهم میکند تحتتأثیر گرایشهای اجتماعی، جمعیتشناختی، اقتصادی و فناوری است. داشتن تحصیلات لزوماً پیشنیاز بسیاری از مشاغل مانند فروش، خدمات، و برخی از کارهای تولیدی و دفتری نیست، اما بهطورکلی آموزش رسمی میتواند پتانسیل درآمد در یک شغل را افزایش دهد.
۲- تحصیلات
سطح تحصیلات رسمی به طور قابلتوجهی بر درآمد افراد تأثیر میگذارد. سرپرستان خانواری که تحصیلات رسمی بیشتری دارند، درآمد سالانه بالاتری نسبت به کسانی که مدارک تحصیلی کمتری دارند، به دست میآورند. در طول زندگی، این تفاوتها واقعاً تعیینکننده خواهند بود! تحصیل بهتنهایی نمیتواند تضمینکننده درآمد بالا باشد، اما این آمار نشان میدهد که تحصیلات رسمی قوی به میزان زیادی درآمد شما را افزایش میدهد.
۳-محل زندگی
عوامل جغرافیایی نیز میتواند بر میزان درآمد تأثیر بگذارد. نرخ دستمزدها در مناطق مختلف کشور، متفاوت است. به طور معمول، اگر بهجای یک شهر کوچک یا منطقه روستایی در یک منطقه شهری بزرگ زندگی کنید، حقوق شما نیز بالاتر خواهد بود. عواملی مانند شرایط اقتصادی، وضعیت عرضه نیروی کار و میزان صنعتی بودن نیز بر سطح حقوق و دستمزد در مناطق مختلف تأثیر میگذارند.
۴-سن
به طور معمول، افرادی که در گروههای سنی بسیار جوان یا بسیار مسن قرار دارند، درآمد پایینی دارند. بیشترین درآمد معمولاً متعلق به افرادی است که در بازه سنی بین ۴۵ تا ۶۴ سال قرار دارند. افراد زیر ۴۵ سال هم درحالتوسعه مهارتهای خود و ارتقای شغلی هستند. افراد بالای ۶۴ سال معمولاً بهصورت پارهوقت کار میکنند یا بازنشسته هستند.
۵-مهارتها
پتانسیل کسب درآمد با مهارتهایی که دارید ارتباط مستقیم دارد. مهارتهای شما بر اساس تحصیلات، علایق شخصی، استعدادهای ذاتی و تجربیات منحصربهفردتان تغییر میکند. مهارتهایی مانند حل مسئله، مذاکره، مدیریت پروژه، زبان خارجی، خلاقیت، تفکر سیستمی، ارائهکردن، نوشتن، فناوری، هنر و سازماندهیکردن به شما کمک میکند تا درآمدتان را افزایش دهید.
۶-روندهای اقتصادی
دنیا همیشه در حال تغییر است و آن تغییرات بر اقتصاد و بازار کار تأثیر میگذارد! صنایع با فناوریهای جدید، محدودیتهای منابع طبیعی و سیاستهای ملی و جهانی بالا و پایین میشوند. برنامهریزی شغلی، تحصیلی و حتی کسب مهارتها بایستی در راستای روندهای اقتصادی باشد. امروزه مشاغل موفقی وجود دارد که حتی ۱۰ یا ۲۰ سال پیش وجود نداشتند و همینطور برعکس آن!
انواع درآمد
درآمد پولی است که یک فرد در ازای کارکردن یا ارائه یک محصول یا خدمت به دست میآورد. برای مدیریت درآمدها بهتر است آنها را به دو دسته (شکل ۱) تقسیم کنیم:

۱-درآمد فعال:
درآمدی است که بابت انجام کاری دریافت میشود بهعبارتدیگر درآمد فعال بهعنوان حقوق و دستمزدی است که از وظایف یا خدمات خاص ارائه شده بر اساس یک وظیفه توافق شده، در یک بازه زمانی مشخص دریافت شده است. اکثر مردم با درآمد فعال زندگی میکنند، به این معنی که بیشتر افراد در ازای کار و/یا خدمات خود، درآمد کسب میکنند. اگر کارمند هستید، درآمد فعال شما بهصورت حقوق و معمولاً در فواصل منظم زمانی (عمدتاً ماهانه) و به مقدار تعیین شده به حسابتان واریز میشود. این روال برای افراد خود اشتغال مانند پزشکان یا پیمانکاران، کمی متفاوتتر است. اولازهمه، درحالیکه کارمندان بهصورت منظم حقوق خود را از کارفرمایان دریافت میکنند، افراد خوداشتغال اغلب باتوجهبه وضعیت کار، شرایط توافق شده با مشتریان و توانایی آنها برای یافتن کار، در روزهای مختلف درآمدهای متفاوتی دارند. همچنین، ممکن است آنها در طول یک ماه درآمد قابلتوجهی داشته باشند، اما در طول سه ماه بعدی هیچ کار مهمی انجام ندهند.
۲-درآمد غیرفعال:
برعکس درآمد فعال که برای کسب آن بایستی شاغل باشید، درآمد غیرفعال، از شغلتان به دست نمیآید. درآمد غیرفعال، یک منبع درآمدی ثانویه یا غیرمستقیم است که از طریق یک سرمایهگذاری جانبی با حداقل کار یا یکبار کارکردن و مقداری تلاش برای نگهداری بهصورت منظم و دورهای ایجاد میشود درحالیکه برای کسب درآمد فعال بایستی بهصورت مداوم تلاش کنیم. معمولاً، ما درآمد غیرفعال را بهعنوان «پول درآوردن در خواب» توصیف میکنیم، اما در واقع بیشتر از این است.
راههای گوناگونی برای کسب درآمد غیرفعال وجود دارد، بنابراین باید برای استفاده مؤثر و کارآمد از منابع خود بهینهترین راه را شناسایی کنیم تا در کمترین زمان و با کمترین تلاش به اهداف بلندمدت و کوتاهمدت خود برسیم. درآمدهای غیرفعال خود به دو دسته تقسیم میشوند: درآمدهای سبد سرمایهگذاری و سایر درآمدهای غیرفعال
- درآمد سبد سرمایهگذاری: درآمدی است که بهصورت دورهای از سرمایهگذاریهای انجام شده مثل سهام، سپردههای بانکی و اجاره املاک به دست میآید.
- سایر درآمدهای غیرفعال
افزون بر درآمدهای غیرفعال حاصل از سبد سرمایهگذاری که برای هر فردی قابلدستیابی هستند، طیف گستردهای از درآمدهای غیرفعال دیگری وجود دارد که بستگی به شغل، تواناییها و داراییهای افراد میتواند به یک منبع درآمدی تبدیل شوند. ظهور اینترنت و نوآوریها در مدلهای کسبوکار، فرصتهای جدیدی برای ایجاد درآمد غیرفعال ایجاد کرده است. جدای از تواناییها و داراییهای افراد بهصورت عمومی میتوان به درآمدهای غیرفعال مانند اجارهدادن برخی داراییها مانند خودرو و ابزار کار، فروش حق امتیاز، تولید یک دوره آموزشی آنلاین، فروش کالا بهصورت آنلاین، تبلیغات آنلاین، چاپ یک کتاب، بازاریابی وابسته و… اشاره کرد.